J. L. Moerbeek Berichten

Becker over Kroes

Trouw zaterdag 25 juli 2020 (‘Nederland’)

Inleidng

In Trouw trof ik een artikel dat nauw samenhangt met de coronacrisis. Het is een reactie op een Instagram-bericht van Doutzen Kroes. Bij het lezen van het Trouw-artikel rezen me de haren te berge. Ik besloot om alinea voor alinea na te gaan waar de schoen wringt. Ik weet niet of ik daarmee de copyrightregels overtreed, want ik moet citeren. Ik hoop dat de redactie mijn aandacht voor dit artikel als betaling wil beschouwen.

In mijn babbel wordt eerst ‘stap voor stap’ Beckers artikel van commentaar voorzien. Ondanks de lengte zal het niet alles bevatten wat erover te melden valt. In het tweede deel bekijk ik het Trouw-artikel vanuit een aantal gezichtspunten. Ten slotte hangen er aan dit schrijfsel drie bijlagen.

Welaan, wie zin heeft om met me mee te struinen en onderweg een beetje mee te denken, die is van harte welkom. Het is nuttig om vooraf de eerste bijlage te lezen: de tekst van Doutzen Kroes, die alle stof heeft doen opwaaien.

Deel I Stap voor stap door Beckers artikel

1 Titel

>> Miljoenen volgers, en dan de plank volledig misslaan <<

Commentaar

Mijn eerste reactie: wat gênant voor Kroes. Later begreep ik uit de toon van wat er volgt dat de titel geen uiting van compassie is, maar van verontwaardiging. Door zich zo uit te drukken doet de auteur, Sander Becker (van de Redactie Cultuur & Media) zich kennen als iemand die niet alleen beoordeelt vanuit een vast standpunt, maar ook beleert. Later zal het onder meer gaan over het kennen van je verantwoordelijkheid. Het opgeheven vingertje dus.

2 Leader

>> BEROEMD Fotomodel en influencer Doutzen Kroes trok op Instagram de feiten over corona in twijfel. Hoe schadelijk is dat? <<

Commentaar

Eerst even in taalkundige zin over ‘de feiten over corona’. Over suggereert dat er sprake is van een mededeling. Kroes trekt een mededeling in twijfel. Of bedoelt Becker (via een verkorting van ‘als we het hebben over’) misschien ‘feiten die te maken hebben met’? Als je aan feiten gaat twijfelen, gaat het toch weer over de interpretatie daarvan, bestaan ze en zijn ze naar waarheid weergegeven. Dit spel van betekenisnuances wordt fraai uitgebuit in het aforisme van de Britse journalist James Cameron: De feiten mogen de waarheid nooit in de weg staan.’

Dan volgt er een merkwaardige, onverwachte en abrupte vraag: hoe schadelijk is dat? Merkwaardig en onverwacht? Becker is redacteur van Cultuur & Media. Stel dat een van de Trouw-redacteuren van de rubriek Natuur, bijvoorbeeld Jelle Reumer, van wie ik een fan ben, een natuurverschijnsel dat algemene aandacht trekt op de korrel neemt. Ik vraag me af of diens uitgangspunt dan de vraag zou zijn: ‘Moet hier Rentokil ingezet worden?’

Als je vraagt ‘hoe schadelijk?’, heb je impliciet de vraag of het schadelijk is of niet, al bij voorbaat positief beantwoord. Dit is een voorbeeld van vooringenomenheid. Die levert in mijn ogen geen prettige journalistiek.

Twijfelen aan feiten, zoals Kroes volgens Becker doet, is dus schadelijk. We moeten aannemen dat Becker met ‘feiten’ hier bedoelt: het ware verhaal op grond van gegevens die onomstotelijk vaststaan. Als twijfelen daaraan schadelijk is doet zich meteen de autoriteitskwestie voor: wie bepaalt wat vaststaat? Becker noemt later twee autoriteiten: allereerst ‘de wetenschap’. Maar wat, als de wetenschap bij monde van verschillende wetenschappers verschillende uitspraken doet? Úit de uitdrukking ‘het officiële verhaal’ kunnen we opmaken dat de tweede autoriteit achter dit ware verhaal de overheid is (en in het verlengde daarvan de mainstream media, vul ik voor mezelf aan.) Een tweede vraag die het begrip ‘schadelijk’ oproept is: schadelijk voor wie en in welk opzicht? Wat schadelijk is voor de ene partij, is vaak nuttig voor de andere.

In de leader blijkt naast vooringenomenheid ook dat Becker niet de behoefte heeft een brede blik te etaleren. Het gaat hem niet om de manier waarop Kroes aan haar kennis is gekomen, hoe haar opvattingen zijn gegroeid, hoe ze met haar beroep ertoe komt om zich met zulke dwarsigheid te encanailleren. Er is geen belangstelling voor een mens, er is één optiek: hoe schadelijk is ze bezig? Becker stelt zich als redacteur van Cultuur & Media een zeer beperkt en normatief doel.

3 Alinea 1

>> Wat fijn dat een beroemdheid eindelijk eens goed de waarheid zegt! Maar ook: ga terug naar school, neem nou eerst een lesje biologie! Doutzen Kroes heeft heel wat losgemaakt met haar coronapost op Instagram, waar ze 6,4 miljoen volgers heeft. <<

Commentaar

De tweede zin maakt de eerste ironisch, als we dat al niet vermoedden. Kroes’ ‘waarheid’ ontbeert kennis van de biologie en dat wordt haar op vaderlijke (lees ouderwets-vaderlijke) wijze onder ogen gebracht. Becker neemt haar niet serieus. In mijn ogen is dat ietwat ondoordacht, want wat weet hij van haar geestelijke bagage?

Ik kan in Kroes’ bericht, met één zin die te maken kan hebben met biologische kennis geen verkeerd woord ontdekken, laat staan een blunder op biologisch gebied. Het is zelfs zo: wanneer Becker meent dat wel te kunnen, etaleert hij zelf wat hij hier op grove, bijna beledigende wijze, Kroes verwijt: gebrek aan kennis van ‘de biologie’. Misschien ligt Beckers vaag begrip van wat Kroes schreef wel aan haast. Wat triest dan dat uitgerekend op grond van zo’n blinde vlek de meest vernederende opmerking van het stuk gemaakt wordt. Ik kan dit geen sterk begin vinden.

4 Alinea 2

>> Woensdag trok ze op haar account het officiële verhaal over corona in twijfel. Hebben de overheid, wetenschap, farmaceutische industrie en media niet gewoon baat bij een angstige samenleving, vroeg de superster zich af. En waarom vertellen die instanties niet dat je met vitamines en gezonde voeding je afweer tegen corona kunt ‘boosten’? <<

Commentaar

Dit is een rustige weergave van enkele dingen die Kroes te melden had. Maar in ons achterhoofd klinkt door ‘ze weet niets van biologie’. En wat hier ‘het officiële verhaal’ heet, is eerder weergegeven met ‘de feiten waaraan ze twijfelt (door haar gebrekkige kennis dus)’.

De overheid, wetenschap, farmaceutische industrie en media worden hier en bloc voorgesteld. De verwevenheid van die vier konden niet duidelijker worden geëtaleerd. Becker als woordvoerder daarvan …

Opvallend is hoe Kroes door constante typeringen steeds verder uit het alledaagse patroon wordt weggeschreven: beroemd, dan superster, en al die volgers, en de term ‘influencer’ zal meermalen vallen. Daar heeft een journalist die weet hoe dat soort middelen onbewust werken een bedoeling mee. Ze wordt geïsoleerd, komt alleen te staan, wordt als het ware op het matje geroepen …

5 Alinea 3

>> Haar in het Engels opgestelde hartekreet, tot dusver beloond met ruim 33.000 likes, roept de vraag op hoe schadelijk de rol van influencers is in de strijd tegen corona. Deskundigen benadrukken elke dag het belang van afstand houden, handen wassen en mondkapjes, maar zo’n fotomodel en influencer van wereldfaam maakt vooral op jomge mensen indruk. Eerder kreeg zanger Gers Pardoel al veel aandacht voor zijn oproep op sociale media om het virus te bestrijden met liefde, knuffelen en handen schudden. <<

Commentaar

Deskundigen worden hier als zwaargewichten gezet tegenover ‘zo’n fotomodel’. (Signaleer de denigrerende connotatie.) Dat geeft een vertekend beeld. Andere deskundigen tonen namelijk met argumenten aan dat afstand houden en mondkapjes juist contra-effectief (ziekmakend) werken. En wat als dat fotomodel die conclusies weet op te sporen?

Grote invloed op jonge mensen. De achterliggende gedachte is ongetwijfeld: die hebben nog geen gerijpt oordeel en zijn dus beïnvloedbaar. Wat mij van jonge mensen opvalt, is juist dat ze vaak beter aanvoelen wat goed voor ze is, beter dan wij, ouderen, die door het leven geprogrammeerd zijn. Tegenover de ouderwetse ideeën van Becker zet ik hier mijn ervaringen van weliswaar even algemeen karakter, maar met een totaal andere inhoud.

Wat hier voor geinigs over Pardoen verteld wordt, is waarschijnlijk door Becket hoofdschuddend neergeschreven, maar mij uit het hart gegrepen. Ik heb iets gemist!

6 Alinea 4

>> Psycholoog Jan-Willem van Prooijen weet er alles van. Hij doet aan de Vrije Universiteit onderzoek naar samenzweringstheorieën en kent de rol van influencers. “We spreken in de wetenschap van het halo-effect: als iemand er mooi uitziet, een grote bekandheid is of sympathiek overkomt, hebben mensen de neiging die persoon overtuigend te vinden. Goede eigenschappen maken je kortom geloofwaardiger.” <<

Commentaar

De eerste wetenschapper wordt tehulpgeroepen.

Let op: de uitdrukking ‘hij weet er alles van’ heeft een dubbele bodem. Die wordt in figuurlijke zin gebruikt wanneer iemand ellendigheid heeft ervaren. Suggestief taalgebruik. Dat is natuurlijk geoorloofd, maar het is goed om het te signaleren en het bij de schrijver te laten.

Kroes heeft een halo, dat is duidelijk. Ze is een schoonheid en beroemd. Ik weet niet of ze ook sympathiek is, want ik volg haar niet, maar ook dat zal wel kloppen. Daardoor is ze voor veel mensen geloofwaardig. Die mensen hebben een neiging, wat wijst op onbewust gedrag. En via het begrip ‘neiging’ (onbewust gedrag als gevolg van influencing) wordt de schoonheid van Kroes gebruikt als argument om een vraagteken te zetten bij haar geloofwaardigheid. En we wisten al dat ze geen notie heeft van biologie.

Is hiermee bewezen dat Kroes ongeloofwaardig is? Nee, zover zijn we nog niet. Van Prooijen heeft weliswaar duidelijk uitgelegd hoe ‘de wetenschap’ tegenwoordig de werking van influencers ziet, maar wat betekent dat voor de casus Kroes? Alleen dat we haar geloofwaardigheid niet moeten afmeten aan het (gigantische) aantal van haar volgers. Daarmee is echter niet meteen ook bewezen dat Kroes ongeloofwaardig zou zijn.

7 Alinea 5

>> Experts, zoals virologen of epidemiologen, komen vaak wat stijfjes over. Ze hebben minder charisma en gebruiken moeilijke taal, waardoor ze het onderspit delven. “Dat is heel jammer”, zegt Van Prooijen. “Want het publiek kan dan wel denken dat Kroes verstand heeft van corona, dat is natuurlijk niet zo.” <<

Commentaar

Vervolg van de uiteenzetting van Van Prooijen.

Uitwerking van de tegenstelling wetenschap met kennis , maar zonder charisma, Kroes met charisma, maar zonder kennis. Door alle nuancering weg te laten krijg je een zwart-wit-tekening en daarmee een cartooneske vertekening van de werkelijkheid. Het beeld dat wordt opgeroepen: de wetenschapper als Callimero, Kroes als een inhoudsloze flonkering die de mensen verblindt. Zo iets.

Net als in de vorige alinea wordt impliciet de intelligentie van het volk niet hoog aangeslagen, in dit geval omdat het niet in staat is om de waarheid in te zien, als die niet ‘lekker’ gepresenteerd wordt.

Dit zijn de woorden van een wetenschapper op het gebied van de samenzwerings-theorieën.

Even terzijde: iIk ken des professors leeropdracht niet, maar vermoed dat een overheid hem heeft benoemd om tools in handen te krijgen voor adequatere controle over ons mensen. Ik ben een tegenstander van anti-complotdenken. Het lijkt mij door verkregen informatie namelijk waarschijnlijker dat er een complot bestaat – en wat voor een! – dan dat dat niet bestaat.

Terug naar het commentaar: ik heb een ander beeld. Voor mij is niet de klunzige presentatie van wetenschappers de oorzaak dat ze niet goed overkomen. Er zijn er best die weten te boeien, denk maar aan Erik Scherder. Voor mij zijn er twee stuitende dingen die nogal eens bij wetenschappers op te merken zijn. Het eerste is de hautaine houding van ‘wij, wetenschappers, weten het, dus houd verder je mond’. De eerste woorden van Van Prooijen deden daarom bijna mijn tenen krommen. Het tweede manco geldt met name de wetenschap in de geneeskunde die geheel aan banden ligt en gecontroleerd wordt door de medicijnenmaffia. Daar is voldoende materiaal over te vinden.

Goed, ook deze alinea geeft Becker geen argument in handen tegen Kroes. Of wat zij zegt geloofwaardig is of niet, hangt niet af van het feit of mensen al of niet geloof hechten aan ‘experts’. Om achter haar geloofwaardigheid te komen kunnen we dus niet bij Van Prooijen terecht, want dat ligt niet binnen zijn veld van onderzoek. Hoe interessant diens bijdragen ook zijn, die leveren Becker geen steekhoudend argument op.

Er is nog iets wat te denken geeft. Van Prooijen heeft het over de kennis die Kroes mist over het corona-virus. Wat zij inderdaad niet heeft is de kennis en kundigheid van virologen. Laten we die aanduiden met expertise of vakkundigheid. Dat ze die ontbeert, heeft Kroes gemeen zowel met mij als met de professor en Becker zelf. Het is nu eenmaal zo dat we in onze maatschappij de taken verdeeld hebben in expertises. Je informeert je naast je eigen vakgebied zo breed en goed mogelijk en trekt je conclusies. Het ene lijkt waarschijnlijker dan het andere. Zo ben je eventueel naast vakmens ook generalist. Als je net als Kroes op zoek gaat naar gegevens achter het coronaverhaal, kom je veel dingen tegen die vraagtekens oproepen. Je gaat twijfelen aan het ofiiciële verhaal en het wantrouwen. Je wordt wakker. Dat is voor de overheden lastig. Gelukkig voor hen zijn tot nu toe de journalisten die hun nek uitsteken, verre in de minderheid. Kortom, de kennis waar Van Prooijen op doelt, virologische expertise, heeft ook hijzelf niet, maar noch hij noch Kroes heeft die nodig om wakker te zijn. Vraag: is Van Prooijen wakker? En zo ja, mag hij dat dan niet laten merken? (Zijn dit insinuerende vragen?)

8 Inzet

‘Als iemand er mooi uitziet, hebben mensen

de neiging die persoon overtuigend te vinden’

Commentaar

Deze tekstregel lijkt alleen een samenvatting van de woorden van Van Prooijen.

Maar bovendien werkt die, als we niet uitkijken, als een verborgen boodschap:

trap er niet in! Doutzen is ‘een stuk’, wees verstandig en geloof ‘r niet!

9 Alinea 6

>> Volgens de psycholoog beseft Kroes wel degelijk dat haar machtspositie verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Ze ziet hoeveel volgers ze heeft en hoe massaal haar bericht wordt gedeeld. “ Het probleem is alleen: zelf denkt ze dat ze weet waar ze het over heeft.” In haar post meldde Kroes dat ze ‘urenlang onderzoek’ heeft gedaan naar corona. <<

Commentaar

Citaat uit het bericht van Kroes: ‘Ik heb de laatste maanden urenlang onderzoek gedaan …’ Hier citeert Becker niet eerlijk. Hij doet haar tekort. Uit zijn woorden maak je op dat het om een uur of tien zal gaan, terwijl Kroes het misschien wel over duizend uren heeft. Op de universiteit kun je in die tijd toch een behoorlijk zwaar tentamen voorbereiden.

Het is jammer dat Becker zulke trucs denkt nodig te hebben. Van Prooijen is veel oprechter: hij ziet een reëel probleem, namelijk haar onwetendheid. Als ik het goed begrijp accepteert hij die van haar, zoals hij ook haar verantwoordelijkheidsgevoel niet onderschat. Mooi! Dat valt zeker te waarderen.

10 Alinea 7

>> Madeleijn van den Nieuwenhuizen, beheerder van het mediakritische account @Zeikschrift, vindt de rol van Kroes riskant. “Een boodschap verkondigen aan miljoenen volgers is iets anders dan een mening uiten op een verjaardagsfeestje”, zegt ze. “Kroes wakkert wantrouwen aan met insinuerende vragen als ‘Willen ze ons wel gezond hebben?’, terwijl ze niet verantwoordt waar ze dat wantrouwen op baseert.”

<<

Commentaar

Hier krijgt Becker waar voor zijn geld: Kroes verantwoordt niets, ze insinueert en wakkert wantrouwen aan. Van den Nieuwenhuizen neemt van meet af aan afstand van kroes.

Wantrouwen is bijvoorbeeld twijfelen aan iemands integriteit. Net als ik heeft Kroes waarschijnlijk materiaal onder ogen gehad, op grond waarvan ze is gaan twijfelen aan de goede bedoelingen van onze gevestigde orde. Het kan verbazing wekken dat iemand, die de media kritisch (!) bestudeert, zulke informatie niet heeft ontdekt. Maar misschien kregen we van Becker niet alles over zijn gesprek met haar te horen.

Insinueren wordt door de Dikke Van Dale – wat kunnen wij, Nederlanders, blij zijn met dit juweel van een taalgids – onder meer omschreven als ‘bedektelijk aantijgen’ (beschuldigen dus)’, op zijdelingse, arglistige wijze te verstaan geven’. Wat een heerlijke oudeherenformuleringen, ik kan daar mateloos van genieten. Maar intussen maken die wel duidelijk dat Kroes hier van boze, geniepige opzet wordt beticht. Dat is nogal wat. Lees nog eens wat Kroes woordelijk zegt: is dat arglistig? Ik kan het met de beste wil niet ontdekken. Dat betekent dat Van den Nieuwenhuizen met Beckers vooringenomenheid meegaat. (Als ik dat juist zie, is Becker hier dus ook een influencer, zij het op kleine schaal. Maar ik geef meteen toe: dit is wat vergezocht.)

Wat het nalaten van verantwoording betreft: Van den Nieuwenhuizen verantwoordt zelf eveneens weinig tot niets in haar bijdrage. Daar heb ik begrip voor. Dat Kroes niets verantwoordt is ook niet helemaal waar. Ik geef Kroes overigens helemaal gelijk dat ze zo weinig loslaat. Ze kent als VIP ongetwijfeld de enorme gevaren waaraan je in de top van de westerse maatschappij blootstaat. Er zijn topmensen te noemen die genoeg hadden van de criminele praktijken waaraan ze moesten deelnemen. Toen ze uitstapten, werden ze om het leven gebracht, omdat ze teveel wisten. Ze zouden zogenaamd zelfmoord gepleegd hebben. Daarvoor heeft men een cynische uitdrukking bedacht: ‘ze zijn gesuicided’. Ik ga met beide dames mee: ik verantwoord niets, maar vermeld dat de namen van deze helden en heldinnen bekend zijn.

11 Alinea 8

>> Het past volgens Van den Nieuwenhuizen in een veranderende betekenis van het begrip ‘kritisch’. De klassieke media vatten dat op als ‘kritisch doorvragen’: wat heeft u dan precies gemeten, en hoezo leidt dat tot die en die conclusie? “Bij influencers – en breder op social media – zie je nu dat ze ‘kritisch’ zijn door iemands autoriteit in twijfel te trekken. Hoezo is de stem van een wetenschapper meer waard dan die van mij? Zo ontstaat een algeheel wantrouwen dat mainstream wordt.” <<

Commentaar

Allereerst: het woord ‘algeheel’ verraadt een zekere beroepsdeformatie van de mediaspecialist, die waarschijnlijk wat vermoeid raakt door berichten van de talrijke mensen die wakker worden. Helaas, de meerderheid heeft nog geen wantrouwen genoeg. Maar dat aantal neemt gelukkig toe. Hoe meer wantrouwen tegen wetenschappelijke fraude en vrijheidsbeperkende maatregelen van de overheid, hier angstvallig onvermeld gelaten, hoe beter. En Kroes zal wel heel wat op het spoor gekomen zijn. Als gevolg daarvan heeft ze vragen, die wel tot een algeheel wantrouwen zouden móéten leiden. Althans bij mensen met compassie, een geweten, een hart, een ziel en niet te vergeten een gezond gevoel van eigenwaarde. (Hier insinueer ik een beetje.)

12 Alinea 9

>> Is daar enig kruid tegen gewassen? “Het is belangrijk dat je critici serieus neemt en de dialoog aangaat”, zegt van den Nieuwenhuizen. “Je moet niet zeggen ‘Wat een gekkies!’, maar dóórvragen. Kroes schrijft: ‘Doe je eigen onderzoek en durf vragen te stellen’. Dan zeg ik: ‘Nou, dat heb ik gedaan, en ik vind een aantal dubbelblinde placebogecontroleerde met deze conclusie. Waar baseer jij je op?’ Zo kom je ergens. Maar niet ridiculiseren, want in twijfel trekken van verhalen is een gezonde basishouding.” <<

Commentaar

Het woord ‘gekkies’ valt en het slaat op critici. Dat blijft in je geheugen hangen, los van de context. Het was absoluut niet nodig om dit woord te plaatsen om ridiculiseren uit te leggen. Dat wijst op opzet, want verschijnselen als perseveratie mag je bij mediaspecialisten als Becker en Van den Nieuwenhuizen bekend veronderstellen.

Het argument van Van den Nieuwenhuizen (ik heb mijn werk gedaan en jij?) past mooi in de redenering, maar Kroes kan haar hier niet van repliek dienen, dus dat zal ik doen. Kroes heeft veel onderzocht en is ongetwijfeld studies op het spoor gekomen die een andere uitkomst hebben dan die van Van den Nieuwenhuizen. Mijn (door haar gelaakte) wantrouwen herinnert mij aan de uitspraak van Dick Bijl in de thema-aflevering Gezondheid van De Andere Krant: >> De verwevenheid van marketing, reclame en wetenschappelijke fraude heeft er mede toe geleid dat de uitoefening van wetenschap binnen de geneeskunde ernstig aan kwaliteitsverlies heeft geleden en daardoor grotendeels ongeloofwaardig is geworden. << Je weet namelijk niet wie welk onderzoek heeft gesponsord of zelfs heeft opgezet om een bepaalde bewering van het label ‘wetenschappelijk bewezen’ te kunnen voorzien. En helemaal als er statistische cijfers als bewijs aangevoerd worden. Die zijn manipuleerbaar. Neem de coronacijfers. De stemmen van artsen die tegen hun geweten moesten tellen (en handelen) zijn niet van de lucht, al worden die waar mogelijk onderdrukt.

Deel II Enige algemene gezichtspunten

1 Essentialia die niet aan bod komen

Wat in dit stuk compleet buiten de orde valt is Kroes’ uitroep: ‘De macht aan het volk!’ Dat is bedenkelijk, want daar gaat het allemaal om. Wat dat betreft is het stuk van Becker een poging tot afleiding te noemen. Afleiding van hoop, van vertrouwen, van optimisme, van de grote en heroïsche strijd van Trump, Q-anon, de Patriots of White Hats.

Een afleiding van onze verwachtingen en ons verlangen naar een maatschappij met gelijkwaardigheid, voldoende inkomen voor iedereen, voldoende gezond voedsel voor iedereen, vrede en fysieke veiligheid.

Ons verlangen dat eindelijk de laatste resten van de millennialange beperkingen die mensen zijn opgelegd, oorlogsgevaar, de criminele en in satanische rituelen zwelgende VIP’s van het toneel zijn verdwenen.

Door deze lacune is Becker als journalist slachtoffer van zijn loyaliteit aan bazen die hem en zichzelf tot slaaf hebben laten maken. Slaaf van Deep State, slaaf van Cabal. Om met Van Prooijen te spreken: we hebben wel een probleem, namelijk dat Becker denkt iets te weten. Of weet hij eigenlijk wél hoe het eigenlijk zit? Hij is toch niet blind en doof?

2 Wat is er goed aan dit artikel?

Naar mijn mening zijn er positieve dingen in Beckers stuk aan te wijzen. Van Prooijen neemt Kroes serieus en dat werkt Becker niet onder de tafel.

In feite kritiseert Becker door de slotalinea van Van den Nieuwenhuizen op te nemen het begin van zijn stuk. Tegenover de beledigende toon daar komt er op die manier ‘niet ridiculariseren’ te staan en tegenover de ironie van ‘geweldig dat zo’n beroemdheid zich uitspreekt’ staat de rustige uitspraak dat een kritische houding gezond is. En dat als laatste zin!

3 Wat te denken van het beeld dat van Kroes wordt opgeroepen?

Ze is schadelijk bezig door zich als beroemdheid uit te spreken.

Integendeel, ze verdient navolging.

Impliciet: kent ze haar verantwoordelijkheid wel?

Volgens de geraadpleegde professor psychologie: ja, wel degelijk.

Ze is beroemd, fotomodel, heeft een machtspositie, miljoenen volgen haar berichten, dat maakt haar tot influencer.

Niets mis mee toch?

Het ontbreekt haar aan kennis.

De kennis waar het hier om gaat, ontbreekt bijna iedereen, ook Becker en de beide deskundigen. Die vakkundigheid is in dit kader ook volstrekt overbodig.

Wat ze doet is riskant.

Dat hoort bij je nek uitsteken.

Ze verantwoordt niets.

Ze verwijst naar bronnen, net als Van den Nieuwenhuizen.

Ze stelt insinuerende vragen.

Insinuaties zijn bewust kwetsend. Kroes’ vragen dienen niet om te kwetsen, maar om mensen wakker te maken. Ik vermoed dat wie zich door haar gekwtst voelt, boter op het hoofd heeft.

Ze wakkert wantrouwen aan.

In deze tijd van chaotische en onbegrijpelijke overheidsbeslissingen is wantrouwen een noodzakelijk hulpmiddel om overeind te blijven. Hopelijk zal de tijd niet lang op zich laten wachten, waarop we wantrouwen als een nuttige en noodzakelijke houding kunnen wantrouwen.

4 Nog wat losse gedachten

Als iemand zou zeggen: Beckers artikel gaat helemaal nergens over, dan zou ik hem/haar bijvallen. De kern waarom het bij Kroes gaat en waar ze met klem naar verwijst, namelijk de grote samenzwering (het grote complot) waar we allemaal slachtoffer van zijn, ook de conspiranten zelf dus, daar wordt angstvallig over gezwegen.

Aan de andere kant, wanneer iemand zou zeggen dat het artikel heel wat aan het licht brengt, dan zou ik hem/haar ook bijvallen. Al nadenkend erover is me weer het een en ander duidelijk geworden. Van een halo-effect had ik nog niet gehoord en de recente toespitsing in de betekenis van ‘kritisch’ houdt me nog bezig.

Over de gedeelten die Becker uit eigen naam schrijft ben ik niet onverdeeld positief. Dat ik me met de inhoud niet kan verenigen, betekent niet dat het daarmee ook voor mij allemaal waardeloos is. Er staan interessante dingen in. Nee, er zitten dingen in waar ik doodgewoon niet van hou. Bijvoorbeeld de lading die erin zit. Die geeft het geheel iets geforceerds. En waar ik me in het geheel niet bij thuis voel: vooringenomenheid, iemand beledigen of minstens kleinerend bejegenen, oneerlijk citeren.

Ik wil nog wel een laatste opmerking maken. Met de mogelijkheid dat ik me in Beckers onderliggende bedoeling totaal vergis, houd ik terdege rekening. Eigenlijk hoop ik daar ook een beetje op. Die hoop ontleen ik aan het feit dat hij zich in de eigen delen wel heel erg laat kennen in zijn zwakheid. In de reacties van beide experts wordt hij op een paar punten impliciet terechtgewezen. Ik noem ze nog eens alledrie. Het begrip ‘schade’ wordt bijgesteld: van Prooijen vervangt het door ‘een probleem’ en Van den Nieuwenhuizen door ‘risico’ (via ‘riskant’). (Hiertegen kan worden ingebracht dat wantrouwen aanwakkeren en insinueren zeker met het begrip ‘schade’ in verband kunnen worden gebracht.)

Wat misschien duidelijker is: tegenover Beckers onbehouwenheid van het begin staat in de laatste alinea Van Nieuwenhuizens aanbeveling om critici serieus te nemen.

En in de allerlaatste woorden wordt de ironische lading van de eerste zin buitenspel gezet. Als iemand zoiets bewust doet mag hij op mijn bewondering rekenen.

Er is van alles niet ter sprake gekomen, en sommige dingen hadden nog beter overwogen kunnen worden, maar het is lang genoeg zo. Misschien zelfs wel te lang. Mijn erkentelijkheid voor de lezers die meegelezen hebben.

Van Doutzen Kroes had ik nog niet gehoord.

Ik betuig haar mijn dank en hoop

dat zij in haar onverschrokkenheid navolging vindt!

Bijlagen

1 De tekst van Doutzen Kroes

2 Gedachten bij haar portret in Trouw

3 Enkele informatiebronnen die mijn ogen openden

Bijlage 1 De tekst van Doutzen Kroes

 

‘Ik ben een tijdje stil geweest, ik heb geprobeerd alles te begrijpen en ik kan het niet! Er zijn zoveel vragen. En met vragen begon het voor mij. Het kan zijn dat je dit leest en denkt “welke vragen, ik heb geen vragen en wat bedoel je met alles te begrijpen!” Mijn vragen zijn: willen ze wel dat we gezond zijn? Waarom is het versterken van ons immuunsysteem met vitamines en voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen geen onderdeel van covid? Willen ze dat we verenigd of verdeeld zijn? Is het gemakkelijker om een ​​door angst gedreven samenleving te beheersen? Willen ze het beste voor ons? En met “zij” heb ik het over de media, de farmaceutische industrie, onze regeringen en alle grote bedrijven die heel andere belangen hebben dan de onze, zo lijkt het en het heeft overal banden mee.

Er zijn 6 bedrijven die (bijna) alle media bezitten, dat is belangenconflict, niet? En hoe werken de systemen waarin we allemaal leven. Wie profiteert ervan? Ik heb altijd vragen gesteld en ben geboren in een familie die nooit gewoon volgde… Ik heb de afgelopen maanden urenlang onderzoek gedaan en vroeg me af hoe ik dit met jullie kon delen. En hier voel ik de drang om met je te delen dat het een hele reis is geweest op zoek naar antwoorden.

Stel je eigen vragen, volg het geld en verbind de lijntjes! Denk logisch na, volg je hart en instincten. Uiteindelijk is het een kracht die we allemaal hebben, het zal ons verenigen en we moeten wakker worden om dat te laten gebeuren! Blijf ALTIJD vragen stellen!

DE MACHT AAN HET VOLK #wakeup #askquestions’

Bijlage 2 Gedachten bij het portret in Trouw

Bij het kijken naar het portret van Doutzen Kroes bij het artikel van Becker kreeg ik het gevoel dat er iets niet klopte. Na het lezen van het artikel kon ik dit algemene gevoel gaan preciseren. De interpretaties geven weer hoe ik beleef wat ik zie in het volle besef van de subjectiviteit ervan.

> Wat zich het eerste duidelijk maakte is dat de foto niet binnen het kader past waarin die geplaatst is. De foto verbeeldt haar wezen, het kader staat voor de normale menselijke maat. Kroes wordt als buitenproportioneel getoond: ze is niet normaal.

> Haar schedeldak valt weg. Ze wordt getoond als hersenloos.

> Van een vrouw die geldt als schoonheid is het haar een belangrijk onderdeel van haar presentatie. De volle werking van haar uiterlijk (als aspect van haar charisma) wordt haar ontnomen. Het (bedoelde?) gevolg is dat de kijker denkt: ‘zo knap is ze nou ook weer niet, ik snap niet wat al die volgelingen in haar zien.’

> Op de plek van haar hals zit een papiertje, een etiket, een pleister-achtig geval. Dat bracht mij in de sfeer van een goedkope reclamebrochure. Staat dat symbolisch voor de wereld waarin ze haar beroep uitoefent?

> Door haar gezicht de lengte te ontnemen raakt het uit proportie en verliezen de delen iets van de betekenis die ze aan het geheel bijdragen. De blik wordt bijvoorbeeld leger. Op de oorhangers die, naar ik meen, harmonieus in het geheel zullen hebben gepast – laat dat maar aan een fotomodel over – komt nu zoveel nadruk te liggen dat ze een andere werking krijgen: het woord ‘lellebel’ ligt op de loer!

> Het lijkt misschien allemaal vergezocht, maar dit soort dingen nemen we allemaal bliksemsnel onbewust waar. In de pers is dit bekend en er wordt gebruik van gemaakt. Het is een vak apart. Ik vermoed dat er ook iets ‘gedaan’ is aan het gezicht zelf, maar van die technieken ben ik niet op de hoogte.

Kortom, Kroes is op de foto niet echt tot haar recht gekomen. En dat is in overeenstemming met het artikel. Dus de afbeelding bij het artikel is gelukt.

Bijlage 3 Enkele informatiebronnen die mijn ogen openden

1 Met een groep onder leiding van Rob Pietersen (Malden, soeverein mens) vertaalden we Hintergrundwissen van Hans Xaver Meier. De Nederlandse titel is: Achtergrondkennis.

2 Boeken als:

• de Anastasia-reeks van Vladimir Megre
• de Christina-trilogie van Bernadette (en Christina) von Dreien
• de boeken van Alf Jasinski over Thalus von Athos (Duits)

3 Themanummers Gezondheid, Vrijheid en Financiën van De Andere krant, uitgave van de Stichting Knowledge Matters.

4 Groep vrije journalisten Follow the Money

5 Interviews en publicaties van mensen als:

Sven Hulleman, Frank Ruesink, Wouter Raatgever